Ściana oporowa o wyglądzie naturalnego kamiennego muru zbudowana za pomocą matrycy NOEplast Murus Romanus.
Powodzie z sierpnia 2013 zniszczyły ważną ścianę oporową zbudowaną w roku 1901 w Großschönau w Saksonii. Mimo, że niektóre jej fragmenty dało się odbudować to pewne części trzeba było zastąpić nowymi betonowymi ścianami. Te nowe ściany musiały przypominać wyglądem stary kamień. Dlatego lokalne władze z Großschönau wybrały teksturowane matryce od NOE-Schaltechnik z Süssen. Producent zaproponował kontrahentowi, firmie Bau GmbH Franke z Hainewalde system szalunków, który ułatwił by mu prace oraz przyniósł efekt wizualnie lepszy niż taki uzyskany przy pomocy zwykłego systemu szalunków.
Großschönau to rejon leżący na terenie powiatu Görlitz w Saksonii i był wielokrotnie nawiedzany przez powodzie. Ostatnia miała miejsce w 2013 roku kiedy to mała rzeczka o nazwie Mandau wylała z brzegów. Wielka fala powodziowa zniszczyła nie tylko piwnice i ogrody, ale także ważną ścianę oporową. Ścianę tę wzniesiono w 1901 roku a wspierała ona drogę publiczną. Kiedy powódź przeszła posprzątano bałagan i gruzy i okazało się, że ściana oporowa bardzo ucierpiała podczas kataklizmu. Część ściany z pewnością można było naprawić, jednakże inne jej fragmenty były tak poważnie uszkodzone, że trzeba było je wymienić. Nowe części miały powstać ze wzmocnionego betonu (klasa C 30/37; klasy eksponowania XC4, XD1, XF2, XA2) a władze zażyczyły sobie, żeby wyglądały jak istniejący już kamienny mur.
Odtwarzając wygląd naturalnego kamienia
Oznaczało to, że nowe fragmenty ściany oporowej o grubości 0,65 cm powinny posiadać powierzchnię przypominającą mur z naturalnego kamienia o nieregularnej powierzchni. By osiągnąć ten efekt generalny wykonawca zamówił teksturowane matryce produkowane przez NOE-Schaltechnik. Producent sprzedaje je pod nazwą NOEplast i posiada ogromny wybór podstawowych wzorów. Teksturowane matryce NOEplast mogą nadać betonowej powierzchni teksturę np. drewnianych desek, groszkowanego betonu czy nawet gipsu. Do ściany oporowej w Großschönau wybrano motyw Murus Romanus. Ta teksturowana matryca ma około 4,1 cm grubości i sprzedaje się ją w standardowych rozmiarach do 6,00 x 2,50 m. Można też ją wyprodukować w większych wymiarach. Matryce posiadają dopasowane nierówne brzegi pozwalające na połączenie ich bez widocznych spoiw.
Teksturowane powierzchnie
By uformować w betonie teksturowaną powierzchnię przy użyciu NOEplast w fabryce prefabrykatów, wystarczy umieścić matrycę w odpowiedniej formie na wibrującym stole. Na placu budowy, tak jak to miało miejsce w przypadku Großschönau, matryca musi zostać przyklejona do szalunku. Następnie wylewa się beton i czeka aż ten stężeje. Jak tylko beton uzyska wymaganą strukturę usuwa się szalunek wraz z matrycą a oczom ukazuje się wymagana tekstura. Unikalną cechą matryc NOEplast o standardowej teksturze jest to, że posiadają podkład z włókna szklanego, który zapewnia im wytrzymałość a także minimalizuje odchylenia w rozmiarach spowodowane wahaniami temperatury. Ponadto, matryc można użyć aż do 100 razy, co znacząco zmniejsza cenę za metr kwadratowy powierzchni betonowej.
Na plac budowy w Großschönau NOE dostarczyło zaledwie 36 m2 teksturowanych matryc Murus Romanus, których następnie użyto 8 razy. Jest to wyjątkowa cecha produktów, które NOE-Schaltechnik zapewnia swoim klientom.
NOE to jedyny producent dostarczający firmom teksturowane matryce przyklejone jeszcze w fabryce do szalunków lub do płyt drewnianych przykręcanych następnie do paneli szalunkowych. Bau GmbH Franke wolało skorzystać z tej drugiej usługi przy pracach w Großschönau, gdzie matryce, za namową zespołu NOE, nie były umieszczane na standardowych tarczach ściennych ale na panelach NOE Combi 70.
Brak dziur po ściągach w betonie licowym zasługą systemu NOE Combi 70
Ten system szalunkowy jest usztywniony przy pomocy 70 centymetrowych głęboko ocynkowanych lekkich kratownicowych dźwigarów. Dźwigary rozstawiane są co około 100-150 cm. System jest niezwykle sprężysty, ponieważ ściągi jednostronne umieszczone są 10 cm nad fundamentem i na wysokości około 290 cm, co zwykle wypadało ponad szczytem muru. Właściwy szalunek składa się z rusztu szyn z wieloma dziurami oraz z pionowych profili NOEtop przyczepionych do okładziny panelu o grubości 21 mm. Można do niego doczepić jakąkolwiek okładzinę szalunkową by stworzyć beton licowy - np. taką jak teksturowane matryce NOEplast. Ponieważ ściana oporowa w Großschönau nie biegnie w prostej linii, ale do pewnego momentu podąża śladem rzeki, zdecydowano by struktura ściany naśladowała zakola rzeki, co uzyskano przy pomocy szalunków. Krzywiznę wyobrażono sobie jako poligonalną linię, dlatego części NOE Combi 70 zainstalowano w prostych odcinkach pod pewnym kątem. Zakrzywiony kształt uzyskano poprzez umieszczenie drewnianych klinów o odpowiednim kącie. Wyjątkową cechą systemu NOE Combi 70 jest to, że może być używany do tworzenia powierzchni z gładkiego betonu aż do wysokości 290 cm, praktycznie bez widocznych dziur po ściągach. Poziome ułożenie dwóch schodzących się elementów oraz jednoelementowa matryca powodują, że nie widać na wyeksponowanej powierzchni żadnego przełamania. Ponadto, części systemu NOE Combi 70 mogą być układane jedna na drugiej aż do wysokości 450 lub 600 cm, co okazało się wielką zaletą na placu budowy w Großschönau. Tamtejsza ściana oporowa ma na początku wysokość 2,80 m i sięga 4,30 m na drugim końcu. Podczas budowy ścianę tę o długości 84 m podzielono na 14 fragmentów. Dylatacje zaplanowano co 6 m instalując odpowiednie uszczelnienia.
Usługa, szalunek, uzupełniające zamówienie
Na początku wykonawca zamierzał zbudować ścianę oporową za pomocą tradycyjnych szalunków ściennych. Jednakże wadą tego rozwiązania było pozostawienie widocznych dziur po ściągach a w efekcie zakrzywiona ściana nie wyglądałaby elegancko. Dlatego inżynierowie z NOE z niemieckiego miasta Cottbus zasugerowali inny wariant z ich oferty - opcję, która jest możliwa tylko z systemem NOE Combi 70. Klienta przekonała ta propozycja. Mimo, że jak dotąd firma Bau GmbH Franke nie współpracowała z NOE, generalny wykonawca zdecydował się na zastosowanie rozwiązania NOE. By mieć pewność, że betonowe elementy osiągną wymagany elegancki wygląd, istotne było, by dostawca szalunków i kontrahent ściśle ze sobą współpracowali. Trzeba było na przykład wziąć pod uwagę podczas projektowania i tworzenia szalunków, fakt że niektóre wnęki musiały zawierać różnego rodzaju otwory a w związku z tym przewidzieć, żeby jeśli zajdzie taka potrzeba, można było usunąć i włożyć ponownie jedynie niektóre części paneli. NOE ściśle współpracowało z generalnym wykonawcą by naszkicować a następnie urzeczywistnić wszystkie szczegóły na złączach konstrukcyjnych (powierzchnia ciągła) oraz wokół wylotów rur (kamienna rynna). Ekipa budowlana generalnego wykonawcy była pod wrażeniem produktów i usług oferowanych przez NOE-Schaltechnik podczas tego projektu, tak że firma Bau GmbH Franke zaraz po zakończeniu prac złożyła u producenta szalunków dodatkowe zamówienia. Producent nie mógł sobie wymarzyć lepszej pochwały.
Źródło i zdjęcia: NOE